Tkaniny ekologiczne. Kompleksowy przewodnik po materiałach eco-friendly, które powinnaś znać!

Nie da się ukryć: branża modowa jest jednym z tych sektorów, które zanieczyszczają planetę w największym stopniu. Dane są zatrważające! Jak podają statystyki, produkcja odzieży odpowiada aktualnie za 10% emisji dwutlenku węgla, a do tego zanieczyszcza źródła wody. Do 2050 roku do wód trafią aż 22 mln ton cząsteczek mikroplastiku (bardzo małych kawałków plastiku, które nigdy nie ulegają biodegradacji) z ubrań. W raporcie Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) z 2017 roku podano, że 35% wszystkich mikroplastików znajdujących się w oceanie pochodzi z prania syntetycznych tkanin, takich jak poliester. Przemysł odzieżowy źródła wody również wysusza. Do wyprodukowania jednej bawełnianej koszulki potrzeba aż 2 700 litrów wody, czyli tyle, ile przeciętny człowiek wypija w ciągu 30 miesięcy. Z kolei do wyprodukowania pary jeansów potrzeba jeszcze więcej wody, bo aż 7500 litrów. 

Co ciekawe, aż 85% wszystkich tekstyliów trafia każdego roku na wysypiska, a większości z nich się nigdy nie odzyskuje, chociaż jest to możliwe. Na szczęście sytuacja w modowej branży zaczyna się zmieniać dzięki rosnącej świadomości konsumentów, którzy zaczynają sobie na poważnie zdawać sprawę, że zużywane w jeden rok na rzecz produkcji odzieży zasoby są przez naturę odtwarzane przynajmniej przez 1,5 roku.

Rozwiązanie? Przede wszystkim dawanie ubraniom i dodatkom drugiego życia, na przykład poprzez wprowadzanie ich do obiegu ponownie - na pchlich targach czy aplikacjach z odzieżą używaną. Kolejna rzecz to mądre zakupy, zwłaszcza wybieranie rzeczy dobrej jakości, których nie wyrzucimy po miesiącu do śmieci. Przy okazji warto również zwracać uwagę na kraj pochodzenia danego produktu: ten wytworzony lokalnie nie został przetransportowany z drugiego końca świata, a więc nie przyczynił się do powiększenia śladu węglowego (inaczej ślad ekologiczny - to całkowita suma emisji gazów cieplarnianych wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez dane zjawisko, osobę czy produkt).

Warto również stawiać na odzież i dodatki wykonane z materiałów ekologicznych, czyli takich, które minimalizują skutki modowego konsumpcjonizmu. Ubrania eco-friendly nie tylko przyczynią się do zmniejszenia zanieczyszczenia wód czy wykorzystania ich cennych zasobów, do zmniejszenia śladu węglowego czy wykorzystania chemikaliów, ale też sprawią, że poczujesz się lepiej. I to dosłownie - w końcu ekologiczne tkaniny są przyjazne nie tylko dla planety, ale też dla Twojej skóry. Jakie tkaniny są eko? Tego dowiesz się w dalszej części naszego przewodnika!

Coraz więcej fashionistek i fashionistów chce nosić ubrania uszyte z ekologicznych tkanin. Zdając sobie sprawę z ich jakości oraz benefitów dla Ziemi, zdecydowanie przedkładają oni chociażby bawełnę organiczną nad taką, do produkcji której używa się litrów chemicznych preparatów. Warto zauważyć, że moda na materiały eco-friendly wpływa na kształt kolekcji nie tylko stosunkowo małych, zorientowanych na ekologię marek, takich jak polskie NAGO, ale też większych i lepiej rozpoznawalnych firm, w tym również sieciówek. Ubrania z ekologicznej tkaniny lyocell czy bawełny organicznej pojawiają się w ofercie Orsay, Zary czy Reserved. W sklepach, w tym w H&M czy Kappahl popularyzuje się pro-ekologiczne podejście i często organizuje akcje zbiórek używanej odzieży, która później zostaje poddana recyklingowi. Hitem w ostatnich sezonach jest też coraz bardziej pożądana odzież z poliestru pochodzącego z recyklingu (czyli właśnie odzyskanego z innych odpadków tekstylnych). Ciekawe podejście stosują także marki sportowe, takie jak adidas, który regularnie współpracuje z różnymi ekologicznymi organizacjami, na przykład opracowując buty z materiału wytworzonego ze zebranego w oceanie plastiku. W trend na materiały eco-friendly wpisują się też oczywiście modowi giganci, od Stelli McCartney (chyba najmocniej kojarzonej z modą eko i wegańską) po Fendi czy Dolce and Gabbana, które zrezygnowały ze sprzedawania ubrań z naturalnych futer.

Chcesz się przekonać, jakie materiały są naprawdę ekologiczne? Oto 7 tych, które powinna znać każda miłośniczka mody eco-friendly.

Len to najstarszy materiał, jaki stosuje do produkcji odzieży człowiek. Jest nawet 3 razy bardziej wytrzymały od popularnej bawełny, a do tego działa antyalergicznie i antybakteryjnie, więc polecany jest osobom o szczególnie wrażliwej skórze. Uprawianie lnu wpływa korzystnie na żyzność gleby i przyczynia się do rekultywacji gleb skażonych przez przemysł. Co więcej, wymaga użycia mniejszej ilości wody niż w przypadku bawełny organicznej! Len ma właściwości termoregulacyjne, ale ze względu na swoją przewiewność polecany jest zwłaszcza latem.

Surowy jedwab jest materiałem naturalnym, ale utożsamianym z tym, co luksusowe i szykowne. Niezwykle delikatny, miękki i przyjemny w dotyku, zazwyczaj jest dość drogi. Cena jedwabnych sukienek czy bluzek jest związana z dość kosztownym sposobem produkcji tej tkaniny, do której wykorzystuje się kokony jedwabników. Niestety to rodzi wiele wątpliwości natury etycznej i sprawia, że z jedwabnych ubrań rezygnują weganie - producenci często zmuszeni są zabijać za pomocą gorącej pary wodnej znajdujące się w kokonach larwy. Alternatywą jest wegański jedwab produkowany przez larwy, które mają możliwość opuszczenia kokonu albo… lyocell, o którym dowiesz się więcej za chwilę.

Lyocell (inaczej tencel) to niezwykle miękki materiał produkowany z celulozy drzewnej przy użyciu przędzenia na mokro. Jest w 100% biodegradowalny, a poddany odpowiednim warunkom kompostowania ulega biodegradacji w przeciągu zaledwie 6 tygodni! Stosowany do lyocellu rozpuszczalnik NMMO nie jest toksyczny, a podczas całego procesu produkcji lyocellu stosunkowo małe jest zużycie wody (ok. 260 litrów/kg). Z właściwości tej ekologicznej tkaniny korzysta coraz więcej marek, w tym NAGO czy Reserved.

Materiały z włókien konopi siewnej są coraz bardziej popularne. I dobrze, bo do produkcji tej rośliny nie trzeba używać chemikaliów i mnóstwa wody, a powstały z konopi materiał ma świetne właściwości termoregulacyjne i antybakteryjne, a dodatkowo chroni przed promieniowaniem ultrafioletowym. Warto też mieć na uwadze to, że konopna tkanina jest niezwykle wytrzymała i świetnie się sprawdzi nawet w najtrudniejszych warunkach. Właśnie dlatego chętnie szyją z niej ubrania marki zajmujące się odzieżą dla podróżników i poszukiwaczy przygód, takie jak Patagonia.

Bawełna organiczna, w przeciwieństwie do tej zwyczajnej, z której powstaje mnóstwo popularnych sukienek czy T-shirtów, powstaje w szacunku dla planety. Do jej produkcji nie są stosowane żadne nawozy sztuczne, a na przykład naturalny obornik, owady zwalczające szkodniki czy naturalne i biodegradowalne środki owadobójcze, takie jak kwasek cytrynowy czy też papryczki chili.  Zbiory wykonywane są tradycyjną, ręczną metodą, a barwienie odbywa się z wykorzystaniem ekologicznych preparatów. Kupując ubranie z bawełny ekologicznej (czyli organicznej) warto zwrócić uwagę na to, czy powstała w zgodzie z założeniami „fairtrade”, czyli sprawiedliwego handlu. Taka informacja na metce oznacza, że przy każdym etapie produkcji pracowały osoby odpowiednio traktowane i opłacane.

Wełna z alpak pochodzi z corocznego strzyżenia zwierząt, które hodowane są zazwyczaj w zdecydowanie lepszych warunkach niż chociażby owce. Taki materiał jest miękki, bardzo wytrzymały i ciepły, ma właściwości higroskopijne i jest przewiewny. Wełna z alpak nie posia też lanoliny, więc nie trzeba stosować chemii do jej obróbki. Jeśli chcesz mieć 100% pewności, bo jakiej jakości produkt sięgasz, postaw na sweter czy płaszcz z wełny z alpak hodowanych w hodowlach ekologicznych. Co prawda będzie się z tym wiązać większy koszt, ale warto - wytrzymałą wełnianą odzież można nosić latami, nie [przyczyniając się do ilości tekstylnych odpadów.

Poliester tworzony ze starych ubrań albo butelek plastikowych typu PET? To jeden z najpopularniejszych ostatnio materiałów ekologicznych! Jak powstaje taki rodzaj materiału? Butelki są odpowiednio czyszczone, sterylizowane, suszone, a następnie rozdrabniane na maleńkie wióry, które następnie się ogrzewa i przepuszcza przez specjalną dyszę przędzalniczą w celu utworzenia ciągów przędzy. Ten z kolei jest nawijany na szpule, a włókno przepuszczane przez maszynę do zagniatania w celu wytworzenia puszystej wełnianej tekstury. Na koniec przędza jest belowana, farbowana i dziana w tkaninę poliestrową. Taki poliester jest dość sztywny i ma sprężystą fakturę, dlatego częst jest wykorzystywany do tworzenia eleganckich ubrań o rzeźbiarskich formach, ale też do szycia odzieży sportowej.

Branża fashion stara się pogodzić chęć zysku z koniecznością bycia bardziej eko. Owocem takiego mariażu są naprawdę interesujące pomysły i nowatorskie rozwiązania, które wpadają w oko nie tylko ekolożkom. Przykład?  Guziki z  kokosa lub orzecha tagua stosowane w ubraniach czy biodegradowalne i w 100% wegańskie „skóry” produkowane z odpadków owocowych, na przykład z liści ananasa (ten materiał to Pinatex) czy z wytłoczyn jabłkowych. Projektanci zdecydowanie nie próżnują i raz po raz zaskakują nas kolejnymi propozycjami, które pozwalają nam cieszyć się modą, jednocześnie pozostając w zgodzie z nurtem eko. Na Domodi znajdziesz wiele ubrań, dzięki którym nie musisz szukać kompromisu między tym, żeby dobrze wyglądać, a być przyjazną dla planety!